Thermomix w diecie eliminacyjnej
Żyjemy w czasach, kiedy mało kto może sobie pozwolić na jedzenie absolutnie wszystkiego. Dlatego zdecydowałam się podjąć na poważnie temat Thermomix a dieta bezglutenowa i bezmleczna. Coraz częściej diagnozuje się celiakię, rozmaite alergie, w tym także na gluten lub kazeinę a także nietolerancję laktozy, które skłaniają do rezygnacji z mleka. Są też takie osoby, które nie jedzą potraw zawierających mąkę pszenną oraz nabiału bez jednoznacznych wskazań zdrowotnych. Tzn. nie muszą tego robić, ale uważają, że tak jest zdrowiej. Dlatego podejmują decyzję o ograniczeniu lub wykluczeniu pewnych składników ze swojego jadłospisu. Tak czy inaczej, coraz więcej osób przechodzi na diety eliminacyjne. Zauważam to po pierwsze w swojej pracy – szykując menu na warsztaty kulinarne z Thermomixem uwzględniam zgłoszone przez uczestników wykluczenia z diety. Po drugie – jest to też widoczne w moim życiu prywatnym, ponieważ rośnie mi grono znajomych, którzy z różnych powodów unikają glutenu i/lub laktozy.
Z poniższego tekstu dowiesz się, co TM może wnieść do jadłospisu osób zmuszonych do eliminacji niektórych składników. Znajdziesz dużo inspiracji kulinarnych i poleceń moich ulubionych przepisów z Cookidoo. Dowiesz się, czym w praktyce zastępować zakazane produkty podczas szykowania posiłków z Twoim TM6, aby osiągnąć najsmaczniejsze rezultaty. Znajdziesz wyczerpujące i konkretne odpowiedzi między innymi na te pytania:
W czym Thermomix pomaga przy diecie bezglutenowej?
Które zboża, kasze i mąki są naturalnie bezglutenowe? – wykaz. I na co zwrócić uwagę przy zakupie.
Bezglutenowe przepisów na platformie Cookidoo?
Czym w praktyce zastępować produkty glutenowe podczas przygotowywania posiłków?
W czym Thermomix pomaga przy diecie bezmlecznej/ bezlaktozowej?
Przepisy bezmleczne na Cookidoo?
Czym w praktyce zastępować mleko i produkty mleczne podczas przygotowywania potraw?
#1 – Thermomix a dieta bezglutenowa
W czym Thermomix pomaga przy diecie bezglutenowej?
Thermomix to prywatny młyn na blacie
Po pierwsze mając Thermomix, masz na blacie młyn. Dzięki temu możesz samodzielnie przygotować różne mąki i mieszanki mąk. Na platformie Cookidoo znajdziesz przepisy np. na mąkę: owsianą, ryżową, gryczaną, jaglaną, z ciecierzycy, migdałową, kokosową, z amarantusa itp… Co więcej, przygotowanie większości mąk ogranicza się do zmielenia wybranego składnika. Rzadko potrzebne są jakieś dodatkowe czynności, co sprawia, że przygotowanie własnych mąk bezglutenowych jest po prostu łatwe. Cookidoo służy przepisami i inspiracjami a Thermomix to mocna maszyna, która z łatwością zmieli na mąkę ziarna, kasze, pestki, czy suche strączkowce.
Przepisów na mąki bezglutenowe szukaj przede wszystkim w kategorii „Przepisy podstawowe”.
Thermomix a dieta bezglutenowa – przepisy
Po drugie na platformie Cookidoo jest obecnie 2301 przepisów z tagiem „bez glutenu” (w momencie gdy kończę ten artykuł mamy 10 grudnia 2023 roku). Jeśli chcesz absolutnie najmniejszym wysiłkiem przygotować posiłek bez mąki pszennej, to najprostsze, co można zrobić, to wpisać w filtrach w okienku na tagi hasło „bez glutenu”. W ten sposób przefiltrujesz przepisy na platformie tak, by pokazały się same receptury bez mąki pszennej, żytniej, jęczmiennej a także glutenowych makaronów.
Ilość ponad 2000 przepisów do TM6 odpowiednich dla osób z celiakią czy uczuleniem na gluten już może robić wrażenie. Niemniej jednak warto zdać sobie sprawę z tego, że Cookidoo żyje i regularnie, naprawdę często są dokładane nowe kolekcje. Już za tydzień, za miesiąc czy za rok, bezglutenowych receptur będzie więcej.
Przepisy na bezglutenowe pieczywo TM6
To co chyba najtrudniejsze na diecie bezglutenowej, to znalezienie naprawdę dobrego pieczywa bez mąki pszennej i żytniej. Gotowe wyroby często rozczarowują smakiem, strukturą i zapachem. Obecnie coraz więcej osób piecze chleb i bułki w domu, bo domowe wypieki są zazwyczaj o kilka klas lepsze od kupnych. Nie inaczej ma się sprawa z pieczywem bezglutenowym – domowe potrafi być o niebo lepsze od gotowców. Dlatego tak wiele osób zmuszonych wyeliminować pszenicę, żyto i jęczmień z jadłospisu, decyduje się na samodzielne przygotowanie chleba, bułek i ciast.
Z tej właśnie przyczyny Thermomix jest szczególnie doceniany przez rodziny, w których ktoś jest na diecie eliminacyjnej. Już wiesz, że mając TM6, masz na blacie młyn. Wiesz też, że jest to mocne i wydajne urządzenie, które genialnie wyrabia wszelkie ciasta. Oprócz tego warto też zwrócić uwagę na to, co w zakresie bezglutenowych wypieków oferuje cookidoo. Bo wielość, różnorodność i jakość przepisów na tej platformie są ogromnymi atutami Thermomixa również dla osób na diecie bezglutenowej. W tym momencie na cookidoo jest ponad 70 różnych receptur na pieczywo oraz ciasta słodkie i wytrawne bez glutenu. Chciałabym Ci podrzucić kilka moich ulubionych przepisów. Podzielę je na pieczywo oraz przepisy podstawowe, pomocne przy domowych wypiekach.
Bezglutenowe pieczywo – dobre przepisy na Thermomix:
- chleb bezglutenowy na zakwasie owsiano-ryżowym – to taki najbardziej podstawowy wypiek. Co dla mnie istotne zawiera same naturalne składniki i wyrasta na samym zakwasie bez dodatku drożdży.
- Jeśli lubisz takie chleby z samych ziarenek, sprzedawane na skibki w piekarniach? Ciężkie ale pyszne? No to mam dla Ciebie genialną rzecz – bezglutenowy chleb życia, który składa się głównie z orzechów, migdałów i pestek. Robię go regularnie i cała nasza rodzina za nim przepada, bo jest po prostu przepyszny!
- Polecam też bezglutenowe bułki z dwoma uwagami: zastosuj się do wskazówek i podpowiedzi zawartych na końcu przepisu. Daj bułeczkom troszkę więcej czasu na wyrośnięcie, bo ciasta na suchych drożdżach potrzebują rosnąć dłużej, niż wypieki na świeżych drożdżach.
- Spróbuj też zrobić bezglutenowy chleb tostowy na mące mix Schar B. Jest naprawdę prosty a smakuje bez porównania lepiej niż dowolny sklepowy odpowiednik.
- Lubisz przekąski, pieczywo chrupkie i takie tam… cośki-na-ząb? To w takim razie spróbuj chlebków duńskich. Są to płaskie wypieki gdzieś w pół drogi pomiędzy wieloziarnistym podpłomykiem a pieczywem chrupkim. W składzie jest słonecznik, siemię lniane, sezam i mąka kukurydziana. I są cudownie pyszne! Co więcej – pasują do wszystkiego. I na słodko i na słono.
Bezglutenowe przepisy podstawowe, pomocne przy domowych wypiekach:
- Chcesz upiec chleb bez użycia gotowych mieszanek bezglutenowych? To polecam Tobie bezglutenową mieszankę do wypieku chleba. Przygotujesz ją w TM6 w 10 minut a potem wystarczy dolać wody, wymieszać i ciasto na bezglutenowy chleb jest gotowe. Dokładną instrukcję obsługi mieszanki, czyli ile czego dolać i jak z niej zrobić chleb, znajdziesz na samym końcu przepisu w sekcji „wskazówki i podpowiedzi”. Enjoy!
- Lubisz pieczywo na zakwasie? To może pokusisz się o zrobienie własnego bezglutenowego zakwasu owsiano-ryżowego?
Jak widzisz, Cookidoo oferuje wiele ciekawych przepisów na bezglutenowe domowe pieczywo. To co wymieniłam powyżej, to tylko kilka rekomendacji wybranych spośród przepisów, które sobie cenię. Mam nadzieję, że i Tobie przypadną do gustu.
Bezglutenowe słodkie wypieki
Podobnie sprawa się ma ze słodkimi wypiekami bez mąki pszennej – jest sporo przepisów, więc jest z czego wybierać. Ja bardzo sobie cenię Torta Caprese – bardzo wilgotne, czekoladowe ciasto na bazie migdałów. Zawiera co prawda „jakiś milion kalorii”, ale jest zdecydowanie warte tego, by czasem je zrobić, bo jest pyszne. Polecam Ci też spróbować bezglutenowego tortu orzechowego z kremem kawowym. Ja już wiem, że na moje urodziny zrobię właśnie go! Ciasto na bazie orzechów włoskich to niezwykle pyszna rzecz. Oprócz tego do tortów doskonale się sprawdza biszkopt migdałowy – od razu Cię uprzedzę – jest mało prawdopodobne, że ktokolwiek się połapie, że to bez glutenu. Bo to po prostu bardzo dobry biszkopt.
Nie mogę tez oprzeć się pokusie, więc Ci zarekomenduję mój ulubiony Cytrynowy sernik japoński. Czasem co prawda lubi spłatać figla. Gdy białka są bardzo mocno ubite, to bywa, że trudno jest je wmieszać do masy, ale na szczęście nie zawsze. Zazwyczaj wszystko z nim idzie gładko. Ja go sobie cenię za brak spodu i lekką konsystencję. Jest to coś pomiędzy biszkoptem a sernikiem. Uwielbiam!
To tylko kilka przykładów receptur, które ja sama lubię i dlatego Ci je polecam. Oprócz tego jest dużo innych bezglutenowych przepisów na ciasta i ciasteczka. Od kokosanek, poprzez bezy i Pavlowe, aż po czekoladowe ciasteczka, faworki i ciasta z owocami.
Thermomix a dieta bezglutenowa – moja motywacja by zgłębiać ten temat
Dodam też jedną – być może istotną uwagę – u nas w domu nie ma nikogo na diecie bezglutenowej. Eksperymentuję dlatego, że lubię eksplorować nowe smaki oraz dlatego, że „siedzę” troszeczkę w tematach diet eliminacyjnych z uwagi na szczególne potrzeby żywieniowe moich klientów. Dlatego wszystkie testowane przeze mnie przepisy opiniuje rodzina przyzwyczajona do wypieków glutenowych. Myślę, że to jest dodatkowa rekomendacja – jeśli wypieki bezglutenowe smakują (i to bardzo) dzieciakom, które znają pszenne bułeczki, chałki i domowy chleb pszenno-żytni, to znaczy, że są to receptury naprawdę warte uwagi i spełniające oczekiwania w zakresie smaku, zapachu i tekstury. Dlatego i Tobie z pełnym przekonaniem polecam te przepisy.
Możliwość korzystania z przepisów glutenowych poprzez zastąpienie składników.
Warto jednak nie ograniczać się tylko do przepisów otagowanych na Cookidoo jako bezglutenowe. Z dwóch powodów. Po pierwsze zauważyłam, że nie wszystkie przepisy bez glutenu zostały zaopatrzone stosownym tagiem, więc na platformie jest o wiele więcej receptur odpowiednich dla osób nie mogących z przyczyn zdrowotnych jeść potraw zawierających zwykłą mąkę. Po drugie, jest obecnie na rynku sporo bezglutenowych mąk jednorodnych i mieszanek, makaronów i innych produktów, którymi można z powodzeniem i niekiedy całkiem łatwo zastąpić na przykład mąkę pszenną, bułkę tartą, czy zwykły makaron. Więcej na temat tego, czym w praktyce zastępować mąkę pszenną i inne glutenowe składniki potraw przeczytasz poniżej, w sekcji temu zagadnieniu poświęconej.
Własne mieszanki przypraw
Choć niedawno na rynku zaczęły się pojawiać pierwsze przyprawy bezglutenowe np. Magros, to jako taki wybór jest wśród przypraw jednoskładnikowych. Nadal jednak mało jest na rynku różnych mieszanek – niby jakieś gotowe mixy już są, ale ich asortyment jest nadal skromny. Mając Thermomix z najprostszych przypraw jednoskładnikowych stworzysz własne kompozycje i mieszanki. I tu – hulaj dusza bez kontusza! Bo można bazować na przepisach z Cookidoo i robić własne mixy np. garam masala, ale nie tylko! Albo domowy cukier waniliowy (że oprócz bezglutenowości nie wspomnę już o śmiesznej cenie takiego cukru – duży słoik 200g to koszt rzędu niespełna 8zł a taka porcja wystarcza na bardzo długo). Wszystkim zainteresowanym chętnie podpowiem, gdzie online można kupić cudnie pachnącą wanilię z Madagaskaru w dobrej cenie, bo sama się w taką regularnie zaopatruję). Ultraprosty i oceniony przez ponad 1000 użytkowników na równiutkie 5.0 przepis na domowy cukier z wanilią znajdziesz tutaj.
W urządzeniu Thermomix przygotujesz też błyskawicznie bardzo dobrą przyprawę uniwersalną, zdrowe zastępstwo dla Vegety.
A może domowa przyprawa do pierników bez glutenu?
Możliwości jest bardzo dużo. Na Cookidoo jest duża ilość świetnych przepisów na sprawdzone mieszanki. Są i takie popularne, jak przyprawa 5 smaków lub własnej roboty za’atar. A są także nieoczywiste, jak przyprawa lawendowo-pieprzowa lub waniliowy erytrytol (tego w na rynku chyba w ogóle nie ma a zrobić samodzielnie w TM można dosłownie w minutę). Oprócz tego… jeśli masz kulinarny dryg i kochasz komponować smaki i aromaty, to z Thermomixem możesz poszaleć. Ten robot zmieli dla Ciebie każdą przyprawę, więc możesz bez ograniczeń mieszać smaki i swobodnie tworzyć zestawienia aromatyczno-smakowe, których na rynku nie ma.
Thermomix a dieta bezglutenowa – czym w praktyce zastępować zakazane produkty podczas przygotowywania posiłków w TM6?
Jak już wspomniałam, nie warto ograniczać się tylko do przepisów z Cookidoo otagowanych jako bezglutenowe, bo istnieje na rynku cała gama produktów, którymi można z powodzeniem zastąpić mąkę pszenną, zwykły makaron czy inne glutenowe a potrzebne do danej receptury składniki. Poniżej ściąga:
Do zagęszczania zup i sosów
Bardzo dobrze się sprawdzi mąka kukurydziana lub skrobia ziemniaczana albo kukurydziana. Jak użyć? Mąki kukurydzianej daj tyle samo, co mąki pszennej lub o 1/4 więcej od ilości przewidzianej w przepisie. Jeśli receptura zakłada, że mąkę pszenną masz wsypać bezpośrednio do naczynia miksującego (do gorącego płynu), to z mąką kukurydzianą śmiało możesz postąpić tak samo.
- Przykład: w recepturze na skandynawskie klopsiki w kremowym sosie, trzeba dodać do gorącego wywaru 30g mąki pszennej. Jeśli chcesz ją zastąpić mąką kukurydzianą, to wsyp jej 30-37g i postępuj tak jak w przepisie.
A jeśli chcesz zagęścić sos lub zupę skrobią ziemniaczaną zamiast mąki pszennej, to warto dopilnować dwóch rzeczy, by osiągnąć dobre efekty. Po pierwsze użyj skrobi o 1/4 mniej, niż jest mąki pszennej w przepisie podstawowym. Po drugie, jeśli dodajesz skrobię do gorącego płynu, to wpierw rozmieszaj ją w zimnym płynie.
- Przykład: w recepturze na skandynawskie klopsiki w kremowym sosie, trzeba dodać do gorącego wywaru 30g mąki pszennej. Jeśli chcesz ją zastąpić skrobią ziemniaczaną, to użyj jej 23g i wpierw rozmieszaj w zimnym płynie. Jak? Zwróć uwagę, że w tej recepturze trzeba też dodać śmietankę. W takim razie najprostsze, co można zrobić to w trakcie wykonania przepisu postawić na pokrywie naczynia miksującego kubek i odważyć do niego 200g śmietanki. Odtarować. Odważyć do kubka 23g skrobi ziemniaczanej. Wymieszać śmietankę ze skrobią łyżką lub kwirlejką. Wlać mieszaninę do naczynia miksującego i dalej postępować zgodnie z przepisem (oczywiście już bez dodawania mąki!).
Mąka kukurydziana jest jak widać prostsza w obsłudze, za to skrobia daje gładszy, bardziej kremowy efekt.
Do biszkoptu
W przepisach na biszkopt zawierających mąkę pszenną (samą) możesz ją zastąpić mąką kukurydzianą i skrobią ziemniaczaną w proporcji 50:50 objętościowo.
- Np. jeśli przepis zakładał użycie 1 szklanki mąki pszennej, to zastąp ją połową szklanki mąki kukurydzianej i połową szklanki skrobi ziemniaczanej.
Jeśli przepis na biszkopt zakłada użycie skrobi ziemniaczanej i mąki pszennej w proporcji 50:50, to zastąp tylko mąkę pszenną tą samą ilością mąki kukurydzianej (objętościowo).
Do ciast drożdżowych, bułeczek, chleba, pizzy
Najczęściej polecana jest bezglutenowa mieszanka mix Shar B, choć istnieje też wiele innych marek wytwarzających mieszanki mąk bezglutenowych. One również cieszą się powodzeniem i mają swoich fanów, np. Bezgluten lub Balviten. Ja jednak jeszcze z nimi nie pracowałam. Ważne! Zazwyczaj mix Schar B daje się mniej, niż było mąki zwykłej w przepisie. Dlaczego? Dlatego, że bezglutenowe zamienniki chłoną więcej wody. W związku z tym, aby wypiek nie wyszedł suchy, to warto dać na początek mieszanki bg odpowiednio mniej.
Ile mniej? To dość trudne pytanie, ponieważ nie istnieje oficjalny przelicznik mąki pszennej na mix bezglutenowy. Być może dlatego, że mieszanki bg mają różne składy i mogą się różnie zachowywać. Najlepiej jest to sobie wypraktykować samodzielnie. Choć chcąc Ci podpowiedzieć od czego zacząć, to ja rekomenduję na początek dla testu użyć mieszanki Mix Shar B w ilości o 25% mniejszej od założonej w przepisie gramatury mąki pszennej. Następnie ocenić konsystencję ciasta i jeśli jest za rzadkie, to dodać mieszanki mąk bg. A jeśli za gęste, to dodać płynu.
- Np. w przepisie jest 500 g mąki pszennej, to zastąp tą ilość 375g mieszanki mąk bezglutenowych mix Schar B. Jeśli ciasto będzie za rzadkie, to dodaj mixa mąk bezglutenowych. Jeśli za gęste, to dodaj płynu.
Makaron
jak dla mnie Sam Mills Pasta d’oro na bazie kukurydzy nie ma sobie równych, ponieważ smakuje świetnie. Serio! Jeśli nie wiesz, że to makaron bezglutenowy, to się prawdopodobnie nie połapiesz. W dodatku nie rozgotowuje się przy zachowaniu właściwego czasu gotowania. Jest po prostu jędrny i sprężysty, jak dobry makaron z pszenicy durum. Dlatego sprawdzi się jako bezglutenowy zamiennik w każdym przepisie zawierającym zwykły makaron. Oczywiście występuje w różnych kształtach, nie tylko spaghetti. Znajdziesz go w dobrych delikatesach i… online.
Oprócz niego, jest oczywiście do wyboru cała gama rozmaitych makaronów bez glutenu: z groszku, z soczewicy, rozmaite makarony ryżowe a nawet konjac (tu tylko uwaga z ilościami, bo konjac jest sprzedawany jako produkt już uwodniony a nie suchy).
Plusem makaronów kukurydzianych jest to, że mają kolor i smak zbliżony do swoich pszennych pierwowzorów. Bo na przykład makaron z zielonego groszku jest zielony i smakuje zdecydowanie groszkiem. Jeśli lubisz groszek, to zapewne będziesz w siódmym niebie. Jeśli jednak nie lubisz lub akurat chcesz zjeść „po-prostu-makaron-bez-udziwnień”, to dobry makaron kukurydziany Cię nie zawiedzie.
Na spody do serników i innych ciast
Na spody robione z gotowych herbatników idealnie nadadzą się bezglutenowe kruche ciasteczka – jest ich spory wybór zarówno w dobrych delikatesach, jak i online.
Do tiramisu
Istnieją gotowe biszkopty lady fingers bez glutenu i sprawdzą się w dowolnym przepisie na ten włoski przysmak. Enjoy! Poniżej, w części artykułu dotyczącej diety bezlaktozowej, dowiesz się czym zastąpić śmietankę w kremie.
Zamiast bułki tartej
- jako „sklejacz” do kotletów, pulpetów, klopsów zmiel przez 30 sekund w TM6 płatki owsiane lub ryż i użyj właśnie ich. Ja faworyzuję zmielony ryż, bo szybciej łapie wilgoć i od razu masa na kotleciki jest przyjemna w obróbce, taka względnie zwarta. Zupełnie tak samo, jak przy użyciu bułki tartej.
- do wysypania formy do ciasta z kolei sprawdzi się bezglutenowa bułka tarta lub (może nawet lepiej) drobna kaszka kukurydziana.
- do panierowania kotletów – rozdrobnij w TM płatki kukurydziane w kilka sekund lub użyj bezglutenowej bułki tartej. Ja preferuję płatki, ponieważ one same w sobie są smaczniutkie. Poza tym mają ładny kolor i nawet w miejscach niezrumienionych, panierka z płatków kukurydzianych wygląda apetycznie.
Do ciasta na pierogi
sprawdza się mieszanka Schar mix B i koniecznie gorąca woda. Bardzo chwaloną na grupach bg recepturę na bezglutenowe ciasto do pierogów do wykonania w TM6 znajdziesz u bezglutenowej mamy. O tu!
Do dań kuchni azjatyckich oraz doprawiania wytrawnych potraw
bardzo dobry bezglutenowy sos sojowy Kikkoman. Bardzo, BARDZO dobry! W kuchni używam wyłącznie sosów sojowych tej marki. Wersja bezglutenowa bez pszenicy jest równie udana, co inne produkty Kikkoman, więc z pełnym przekonaniem ją polecam.
Które zboża zawierają gluten?
- pszenica i wszelkie jej gatunki (zwyczajna, durum, kamut, orkisz, płaskurka, samopsza). Także makarony, kluski, wypieki zrobione z mąk pszennych oraz kasze (np. kasza manna, bulgur, kuskus)
- żyto i mąki oraz płatki żytnie,
- jęczmień oraz kasze jęczmienne (w tym też pęczak).
Z tej przyczyny te trzy zboża oraz mąki, kasze i inne wyroby z nich wykonane są bezwzględnie zabronione w diecie bezglutenowej.
Które zboża, kasze i mąki są naturalnie bezglutenowe? – wykaz. I na co zwrócić uwagę przy zakupie.
Produkty naturalnie bezglutenowe to:
- ryż, płatki ryżowe, mąka ryżowa, ryż ekspandowany,
- gryka, kasza gryczana i mąka gryczana,
- skrobia ziemniaczana, skrobia kukurydziana,
- maniok i skrobia z niego wytwarzana (tapioka),
- proso i wytwarzana z niego kasza jaglana, jagły ekspandowane,
- kukurydza, mąka kukurydziana, kasza kukurydziana, płatki kukurydziane,
- amarantus,
- quinoa,
- sorgo i mąki i kasze z niego wytwarzane,
- teff – zboże (u nas nadal dość rzadkie w handlu),
- owies*, płatki owsiane i mąka owsiana,
- pestki dyni, słonecznika, siemię lniane, len złoty, sezam,
- mąka kokosowa,
- mąka migdałowa.
Dobra wiadomość dla bezglutenowców – jak widać powyżej, o wiele więcej jest zbóż bezglutenowych, niż glutenowych. Na co jednak warto zwrócić uwagę przy zakupie, dowiesz się poniżej.
*Zwykły owies może być zanieczyszczony glutenem już na polu ze względu na samosiejki innych zbóż. Choć sam w sobie jest zbożem naturalnie bezglutenowym, to przyjmuje się, że w diecie bezglutenowej należy stosować jedynie certyfikowany owies bezglutenowy (w tym też płatki owsiane i mąki owsiane). Niemniej jednak jest on bardzo wartościowym składnikiem diety. Polecam Twojej uwadze ten artykuł o owsie na stronie bezglutenowej marki Schar.
Naturalnie bezglutenowe czyli…
wytwarzane z surowców, które same w sobie glutenu nie zawierają. Niemniej jednak przyjmuje się, że mogą zawierać śladowe ilości tego roślinnego białka, jeśli były przetwarzane lub przepakowywane w zakładzie, gdzie przetwarza się również zboża zawierające gluten. Na opakowaniu takich środków spożywczych producent ma obowiązek zawrzeć informację „produkt może zawierać śladowe ilości glutenu”. Oczywiście taka informacja jest do znalezienia raczej małym lub bardzo małym drukiem i zdecydowanie z tyłu etykiety.
Certyfikowane produkty bezglutenowe czyli…
oznaczone znakiem przekreślonego kłosa. Takie produkty nie mają prawa zawierać w swoim składzie dawki glutenu, powyżej której uznawana jest za bezpieczną 20 ppm glutenu (miligramów na kg).
Godne zaufania?
Producent żywności mogącej się pochwalić znakiem przekreślonego kłosa musi spełnić dość restrykcyjne wymagania:
- wydziela linię produkcyjną przeznaczoną wyłącznie do produkcji wyrobów bezglutenowych lub tak zorganizować produkcję, aby uniemożliwić zanieczyszczenie produktów glutenem,
- dba, aby cały proces produkcyjny (od surowców i półproduktów, przez produkcję, pakowanie i dystrybucję) uniemożliwiał wtórne zanieczyszczenie produktów glutenem,
- bada gotowe produkty bezglutenowe pod kątem zawartości glutenu metodą ELISA R5 w akredytowanym laboratorium. Wyroby muszą spełniać normy określone w rozporządzeniu unijnym nr 828/2014 z dnia 30 lipca 2014 r., czyli zawierać do 20 ppm glutenu;
- przechodzi pozytywnie audyt zakładu produkcyjnego przez uprawnionych audytorów współpracujących z Polskim Stowarzyszeniem Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.
Bazując na doświadczeniach własnych oraz na opinii bliskich mi osób będących na diecie bezglutenowej – znak przekreślonego kłosa gwarantuje bezpieczny skład produktów spożywczych dla osób z celiakią lub alergią na gluten. Po prostu nie ma innego, bardziej czytelnego lub lepszego systemu oznaczeń produktów bezglutenowych.
Inne oznaczenia żywności bezglutenowej
Dla wielu osób, które są na bezwzględnej diecie bezglutenowej, certyfikat przekreślonego kłosa jest jednak tylko wyznacznikiem wysokiej ceny produktu. Owszem, można założyć, że certyfikacja, badania i audyty swoje kosztują, co przekłada się na cenę żywności bezglutenowej. Ale czy w takim razie umniejsza to znaczeniu certyfikatu? Moim zdaniem nie. Dla tych osób, które muszą bezwzględnie stosować dietę bg, certyfikat jest jedynym w 100% godnym zaufania symbolem zapewniającym bezpieczeństwo żywności bezglutenowej.
Czy są inne oznaczenia produktów bezglutenowych?
Tak, ale nie podlegają kontroli stowarzyszenia. Na wielu produktach znajdziesz informacje takie, jak na przykład tekst: „nie zawiera glutenu”, „produkt wolny od glutenu”, „bez glutenu”, „gluten free”, „glutenfrei”, „senza glutine”. Jest to czytelna i moim zdaniem ważna informacja w przypadku osób, które muszą wystrzegać się tego roślinnego białka. Są to jednak oznaczenia, które producenci umieszczają na swoich wyrobach dobrowolnie. Jednocześnie biorą na siebie całą odpowiedzialność za swoje produkty i brak glutenu w ich składzie. Nikt nie sprawdza, czy takie produkty faktycznie nie mają w składzie zbóż zawierających gluten.
Na co warto zwracać uwagę przy zakupie?
I tu przede wszystkim musisz znać własne możliwości i ograniczenia. Skoro już wiesz, że produkty naturalnie bezglutenowe mogą być zanieczyszczone śladowymi ilościami glutenu, to z tej przyczyny osoby o szczególnie dużej wrażliwości układu pokarmowego, np. chorujące na celiakię lub o bardzo silnej alergii powinny bezwzględnie wybierać produkty oznaczone znakiem przekreślonego kłosa lub chociażby z jasną informacją tekstową, że dany produkt glutenu nie zawiera. Z kolei ci, którzy z przyczyn zdrowotnych są na diecie bezglutenowej, ale wiedzą, że malutkie ilości glutenu im nie zaszkodzą, mogą swobodnie spożywać dania i wypieki zrobione na bazie produktów naturalnie bezglutenowych. Jak widać, jest całkiem sporo różnych możliwości do wyboru. Do Ciebie i Twojego lekarza należy decyzja, czy możesz swobodnie wybierać spośród produktów naturalnie bezglutenowych, czy musisz opierać się na certyfikowanych produktach bezglutenowych.
Na tym wstępnie kończę temat urządzenia Thermomix w kontekście diety bezglutenowej. Zostawiam Ci powyżej dawkę wiedzy na temat zbóż glutenowych i bezglutenowych oraz produktów, którymi można zastąpić te pierwsze. Do tego masz dużą garść inspiracji i polecanych przeze mnie przepisów bg. Mam nadzieję, że okażą się przydatne i pomogą Ci zdrowo i pysznie jeść. Do tematu diety bezglutenowej wrócę jeszcze na chwilkę na samym końcu tekstu dla osób które łączą dietę bezglutenową z dietą najogólniej rzecz ujmując bezmleczną.
#2 – Thermomix a dieta bezmleczna
Thermomix a dieta bezmleczna/bezlaktozowa
Na początek ważna informacja – osoby z nietolerancją laktozy nie muszą rezygnować z mleka i jego przetworów. Na rynku jest bardzo dużo wartościowych, prostych produktów jak: mleko, twarogi, śmietany, śmietanki, sery żółte, masła… bez laktozy.
Mleko bez laktozy można znaleźć nawet w dyskontach. Jest bardzo łatwo dostępne. Twarogi bez laktozy bywają w asortymencie różnych wielkopowierzchniowych delikatesów (produkują je różne marki, np. Mlekovita, Mlekpol, Maluta). Sery żółte bez laktozy – mam dla Ciebie mega dobrą wiadomość – w zasadzie wszystkie! W procesie produkcji serów jest ona przekształcana w kwas mlekowy w wyniku fermentacji mleka na bazie dodawanych szczepów bakterii. Można stwierdzić, że sery żółte naturalnie nie zawierają laktozy i mogą być bezpiecznie stosowane przez osoby borykające się z problemem nietolerancji laktozy. Masło bez laktozy: to też nie kłopot, bo jest cała gama różnych maseł bezlaktozowych od różnych producentów. Poza tym istnieje też masło klarowane, które jest oczyszczone z białka i cukru mlecznego – to w 99,8% czysty mleczny tłuszcz, który może być spożywany przez wiele osób stroniących od mleka (może za wyjątkiem osób ekstremalnie wrażliwych).
Skąd się bierze nietolerancja laktozy?
Laktoza to po prostu cukier mleczny. Z kolei nietolerancja laktozy to w najprostszych słowach niedobór enzymu zwanego laktazą. I to nie jest choroba, tylko w sumie dość naturalny stan fizjologiczny osobników, które z uwagi na swoją dojrzałość, mleka już nie potrzebują. Owszem, nie każda osoba, która już nie potrzebuje mleka matczynego, rozwinie u siebie nietolerancję laktozy. Wiele dorosłych osób może nadal cieszyć się wszelkimi dobrami związanymi ze spożyciem nabiału krowiego (kozi też ma laktozę, ale mniej. Dlatego dla niektórych osób nabiał kozi może być alternatywą nabiału krowiego).
Kiedy trzeba zrezygnować z mleka i serów
Kiedy jednak należy zrezygnować z nabiału krowiego? Wtedy kiedy nawet produkty bezlaktozowe szkodzą lub też wiadomo, że nietoleracja/alergia dotyczą innych składników mleka, jak na przykład kazeiny (białka mlecznego). Poniżej opiszę szerzej, co Thermomix może wnieść do jadłospisu osoby na diecie bezmlecznej. Jak prezentuje się gama bezlaktozowych przepisów na platformie Cookidoo. I czym zastępować mleko i produkty mleczne podczas przygotowywania potraw?
W czym Thermomix pomaga przy diecie bezmlecznej/ bezlaktozowej?
Domowe mleka roślinne – oszczędności – zerowaste – prosty skład
Po pierwsze, możesz samodzielnie przygotowywać domowe napoje roślinne. Masz Thermomix, więc wystarczy, że zaopatrzysz się w woreczek do przeciskania takowego mleka. Składniki, których potrzebujesz do produkcji świeżych, domowych napojów są wręcz banalne i łatwo dostępne. Jest to przede wszystkim woda pitna oraz ten składnik, który wnosi smak do Twojego wegańskiego napoju bezmlecznego. Chyba przyznasz mi rację, że zarówno płatki owsiane, jak i ryż, soja, migdały, nerkowce, orzechy makadamia czy laskowe są w większości sklepów. Nic tylko działać! Zwłaszcza, że przyniesie Ci to konkretne korzyści:
Oszczędności
Kupne napoje roślinne to zazwyczaj koszt 8-16zł. Tyle mniej więcej kosztuje litr zapakowanego w tetrapak „mleka” roślinnego. Zależy jaka marka, z czego zrobiony jest napój i gdzie kupujesz. Jeśli zdasz sobie sprawę z tego, że w kupnym produkcie mlekopodobnym jest tylko kilka procent „treści” a reszta to woda plus czasami jakieś dodatki (witaminy, zagęstniki, cukier, aromaty), to wychodzi drogawo. Tańszym rozwiązaniem jest przygotowywanie własnych napojów roślinnych.
Większość domowych napojów roślinnych z kolei kosztuje od 1zł (owsiane) do 6,50zł – 7,50zł (z nerkowców) za litr. Dodam, że ich cena również wynika stąd, że samodzielnie przygotowane mleka roślinne są dość treściwe z założenia. Np. na litr napoju migdałowego schodzi ok. 200g migdałów lub orzechów cashew.
Na cookidoo znajdziesz sporo przepisów na tego rodzaju wyroby – od „mleka” migdałowego, czy kokosowego, poprzez napoje z nerkowców, orzechów laskowych, orzeszków ziemnych lub makadamia aż po wegańskie alternatywy dla mleka do zrobienia z nasion konopii. Jest z czego wybierać.
Zachęcam Cię też do policzenia, ile kupujesz mleka roślinnego miesięcznie i ile możesz oszczędzić przyrządzając choćby część z takich napojów samodzielnie.
Zerowaste
Oczywiście te odciśnięte resztki, które zostają po produkcji napoju też masz do dyspozycji. Marnotrawstwem było by je wyrzucić, dlatego ja zachęcam do użycia ich w zerowaste-owych przepisach. No cookidoo znajdziesz recepturę na kotlety sojowe do wykonania z resztek po produkcji mleka sojowego. Jest też udany, błyskawiczny przepis na trufle kakaowe z pulpą migdałową pozostałą po wytworzeniu napoju migdałowego.
Resztki po przygotowaniu mleka owsianego możesz z kolei dodać do ciasta na domowy chleb lub bułki lub wmieszać do ciasta na naleśniki. Dobrze też się sprawdzi jako (niewielki) dodatek do kotletów mielonych czy pulpetów – sklei je dobrze zamiast bułki tartej. Z okary migdałowej możesz też upiec ciasteczka czekoladowe wg mojego przepisu. Zresztą do tych akurat ciastek możesz użyć też z powodzeniem resztek po produkcji mleka kokosowego, nerkowcowego, z orzechów laskowych lub ziemnych. To, że te fafołki po wytworzeniu napojów roślinnych nie są do wyrzucenia, tylko do wykorzystania, moim zdaniem też jest ważne. Dzięki temu nic się nie marnuje.
Prosty skład
„Last but not least” – domowe napoje z orzechów, płatków owsianych, ryżu czy migdałów mają bardzo prosty, zupełnie podstawowy skład. Bez wzbogacania witaminami, czy składnikami mineralnymi, ale też bez dodatku oleju, cukru, soli, regulatorów kwasowości i innych substancji. Myślę, ze dla wielu osób to ma znaczenie.
Sery roślinne
Co powiesz na Twarożek wiosenny z tofu z ogórkiem i rzodkiewką? Całkiem fajna rzecz odpowiednia dla osób na diecie bezmlecznej oraz wegan. A może wolisz pyszny Twarożek z orzechów nerkowca ze świeżymi ziołami? Takie przepisy są na Cookidoo i naprawdę warto po nie sięgać. A oprócz tego w Thermomixie możesz przygotowywać własne zamienniki nabiału, np. serek z orzechów nerkowca a’la toczony (robię regularnie!) lub umamiczną wegańską posypkę do dań wytrawnych inspirowaną słynnym już wegańskim parmezanem.
Przepisy bezmleczne na cookidoo?
Na oficjalnej platformie z przepisami do Thermomix jest cała gama różnych przepisów, które już w założeniu bazują na roślinnych zamiennikach mleka np. cudownie pyszna gorąca czekolada bez laktozy, Kokosowa zupa z rybą i batatami, Łosoś w sosie mango curry z ziołowym ryżem, Kakaowa owsianka z nasionami chia i masłem orzechowym lub Dahl z mleczkiem kokosowym i szpinakiem. Można by dłuuuuugo wymieniać, bo takich receptur jest naprawdę dużo. Nie podlinkowuję też każdej nazwy, bo ciężko by było trafić w wybrany link na telefonie, gdybym ich napakowała w tekście za wiele. Ale bez problemu możesz znaleźć te przepisy na Cookidoo po podanych powyżej nazwach.
Jest też bardzo dużo przepisów, które nie muszą opierać się o zamienniki, ponieważ z założenia nie zawierają żadnego nabiału ani odzwierzęcego ani roślinnego. Dlatego uważam, że osoby nie spożywające mleka krowiego z łatwością znajdą na Cookidoo przepisy dla siebie. Jeśli chcesz absolutnie najmniejszym wysiłkiem przygotować posiłek bez mleka, to najprostsze, co możesz zrobić, to wpisać w filtrach w okienku tagi hasło „bez laktozy”. W momencie, gdy to piszę na platformie jest aż 1737 przepisów nie zawierających laktozy. To całkiem sporo.
Możliwość korzystania z wielu przepisów zawierających w składzie mleko lub sery krowie
No właśnie! Bo warto nie ograniczać się tylko do przepisów otagowanych. Z dwóch powodów. Po pierwsze zauważyłam, że nie wszystkie przepisy bez laktozy zostały zaopatrzone w stosowne tagi. Zatem na platformie jest więcej receptur odpowiednich dla osób nie mogących z przyczyn zdrowotnych spożywać mleka lub produktów mlecznych. Po drugie, obecnie na rynku jest sporo zamienników nabiału krowiego. Dlatego ja zachęcam do jak najszerszego korzystania z przepisów z cookidoo i po prostu do zastępowania problematycznych produktów innymi.
Poniżej znajdziesz garść praktycznych porad na temat zamienników mleka, jogurtów i serów w diecie eliminacyjnej. Polecam te zamienniki, które pozwoliły mi podczas testów i prób osiągnąć najlepsze efekty gotowania pod względem smaku, zapachu, koloru i konsystencji.
Czym w praktyce zastępować mleko i produkty mleczne podczas przygotowywania potraw?
Co zamiast śmietanki 30% do sosu lub zupy
Są dostępne roślinne alternatywy dla krowiej śmietanki, których z powodzeniem można użyć do zabielenia sosu lub zupy. Co ważne – produkty przeznaczone do gotowania można stosować w gorących potrawach i nie warzą się. To jest ich zasadniczy plus. Minusem natomiast jest to, że w zależności od tego, jaki preparat śmietankozastępczy zastosujesz, osiągniesz różne rezultaty. Ja miałam okazję pracować z kilkoma roślinnymi preparatami przeznaczonymi do gotowania. Dlatego pozwolę sobie zarekomendować Ci te, które moim zdaniem dały najlepsze efekty gotowania pod względem smaku i wyglądu dań.
Najlepsze efekty kulinarne udało mi sie osiągnąć z:
W przypadku zup i sosów najbardziej zbliżone do oryginału efekty gotowania udaje mi się uzyskiwać przy zastosowaniu produktów sojowych takich jak Natumi CreSoy Cuisine lub Rama Crema 31%.
Są to preparaty, które nadają potrawom pożądany kolor. Bardzo dobrze zabielają, więc danie optycznie wygląda niemalże tak samo, jak przy zastosowaniu śmietanki krowiej. Są one także relatywnie tłuste w porównaniu do innych roślinnych alternatyw dla śmietanki. Choć może się to wydawać minusem, to moim zdaniem w przypadku, gdy musimy zastąpić śmietankę 30% w sosie, jednak pożądana jest wyższa zawartość tłuszczu w zastępniku. Zarówno z Ramą jak i z Natumi udaje mi się przygotować sosy o odpowiednim kolorze i kremowości. Tych produktów możesz śmiało użyć nawet do takich przepisów jak Kurczak z warzywnym ryżem. W tej potrawie sos jest gwiazdą dania, więc on musi wyjść gładki, jasny i po prostu pyszny, bo bez sosu to danie po prostu nie istnieje. Każdy z tych roślinnych preparatów pozwoli Ci uzyskać dobre efekty także przy przyrządzaniu Skandynawskich klopsików z kremowym sosem, bo sos wychodzi taki jak należy a to naprawdę o czymś świadczy.
Akceptowalne efekty gotowania:
Gdybym miała wskazać, co oprócz produktów sojowych może posłużyć do zastąpienia śmietanki w sosach i zupach, to polecę Natumi Mandel Cuisine.
Polecę… ale z małą uwagą – ten produkt jest ciut za mało tłusty jak na zastępnik kremówki w gorącej potrawie, dlatego danie nie wyjdzie tak kremowe, jak powinno. Za to naprawdę dobrze zabiela i nie warzy się podczas obróbki w wysokiej temperaturze.
Niezadowalające efekty gotowania:
Dodam, że produkty ryżowy i owsiany Natumi niestety nie spełniły moich oczekiwań jako składnik gorących dań. Żaden się nie zwarzył w kontakcie z gorącym sosem/zupą, ale nie zapewniają ani pożądanej kremowości, ani koloru daniom. A po to przecież się zabiela śmietanką. Od preparatów zastępczych oczekuję jednak efektu zbliżonego do tego, jaki bym uzyskała dodając właśnie ją. Dlatego akurat tych dwóch ostatnich nie polecę.
Co zamiast kwaśnej śmietany do sałatek i do gotowania?
Znalazłam produkt, który spełnił moje oczekiwania pod względem smaku, zapachu i konsystencji. Nadaje się naprawdę dobrze i do mizerii, i do zup, i do sosów. Jest to Planton sour Creamo – kokosowa alternatywa dla kwaśnej śmietany. Dania, w których zastąpiłam kwaśną śmietanę Plantonem wyszły prawie kropka w kropkę takie, jak ze śmietaną.
Co dla mnie niezmierne ważne – zapach kokosa jest niemalże niewyczuwalny w tym produkcie. Dlatego z powodzeniem można tej wegańskiej śmietanki użyć zarówno do słodkich, jak i wytrawnych dań. Sprawdza się bardzo dobrze np. w mizerii z cebulką i koperkiem. Mój mąż nie wyczuł, że to nie jest zwykła śmietana, więc myślę, że to dobra rekomendacja. Dodam tylko – jesli już mam się do czegoś przyczepić – że jest ciut mało kwaskowy, ale już kilka kropel soku z cytryny czyni z tego produktu bardzo dobrą alternatywę kwaśnej śmietany.
Dodam też, że Planton nie warzy się w wysokich temperaturach, dlatego można śmiało używać tego produktu do gotowania i duszenia. Nadaje się do zaciągnięcia dowolnej zupy, zabielenia duszonych potraw, czy jako zastępstwo śmietany do pulpetów w sosie śmietanowo-koperkowym. Sprawdzi się także do Indyka w musztardowym sosie śmietanowym.
Co zamiast śmietanki kremówki do ubijania?
Jeśli musisz zastąpić krowią śmietankę w deserach wymagających ubicia śmietany, to użyj śmietanki kokosowej. Jest ich duży wybór na rynku. Z moich spostrzeżeń wynika, że wśród roślinnych alternatyw dla śmietanki produkty kokosowe wiodą prym. Jest ich zdecydowanie więcej, niż produktów na bazie soi, owsa, ryżu, czy migdałów. Jedna uwaga – kokosowe „śmietanki” bardzo często mają smak kokosa. Z tej przyczyny doskonale sprawdzają się w deserach, ale do wytrawnych dań, np. do zaciągania sosów nie każda się sprawdzi.
Jeśli jednak potrzebujesz produktu, który nie pachnie i nie smakuje kokosem a jednak nadaje się do ubijania, to Rama Crema 31% ma neutralny smak i daje się ubić na piankę.
Co zamiast mleka krowiego do budyniu lub owsianki?
Podczas przygotowywania gorących potraw, które tradycyjnie szykuje się na bazie mleka dobrze sprawdzą się przede wszystkim:
- napój migdałowy,
- napój sojowy,
- napoje i mleczka kokosowe,
Uwaga na napoje owsiane. Niektóre z nich można śmiało zagotować (jak ten na zdjęciu poniżej), ale są też takie, które potrafią spłatać figla. Niektóre produkty na bazie owsa podczas obróbki termicznej mogą zmieniać konsystencję i robić się nieco kisielowate. Warto sobie z tego zdawać sprawę, aby uniknąć rozczarowania. Jeśli zamierzasz zastosować w gorącym daniu napój roślinny zrobiony z owsa sprawdź najpierw na niewielkiej ilości, jak zachowa się po zagotowaniu.
Ja przetestowałam w wysokich temperaturach napoje ze zdjęcia poniżej i każdy z nich wytrzymał próbę. Tzn. żaden się nie zwarzył ani nie zmienił koloru lub konsystencji po doprowadzeniu do wrzenia. Kolor potrawy z kolei zależy w przypadku użycia mlek roślinnych od barwy wybranego produktu. Jeśli wybierzesz mleko ryżowe do budyniu waniliowego, to będzie on lekko przejrzysty, mało mleczny. Jeśli użyjesz napoju o kremowym/beżowym zabarwieniu, np. z owsa lub orzechów prażonych, to ów budyń też będzie miał podobne zabarwienie. To tyle.
Jeślibym miała wskazać Ci swojego faworyta, to wybrałabym napój migdałowy z prażonych migdałów z Piątnicy, bo mi po prostu bardzo smakuje.
Każdy z nich sprawdził mi się w takich potrawach jak budyń, jaglanki, owsianki czy naleśniki a także jako zastępstwo mleka w cieście.
Jeśli jesteś na diecie eliminacyjnej, bezmlecznej i chcesz mleko zastępować napojami roślinnymi, to zachęcam Cię do testowania różnych napojów roślinnych dostępnych w handlu. Jest wśród nich naprawdę ogromny wybór. Może się zdarzyć tak, że Tobie zasmakuje zupełnie inny napój, niż ten, który ja polecam. A są naprawdę bardzo różne! Na zdjęciu są dwa mleka sojowe i – możesz mi wierzyć lub nie – są kompletnie odmienne w smaku.
Oprócz testowania gotowych napojów roślinnych, zachęcam Cię też do spróbowania własnoręcznie zrobionych w Thermomixie napojów z migdałów, orzechów laskowych, orzechów nerkowca, czy z orzeszków ziemnych. Pisałam o nich już kilka akapitów wyżej. Cenowo wychodzą one bardzo korzystnie oraz – co tu dużo gadać – co świeże i domowe z prostym składem, to świeże i domowe z prostym składem.
Co zamiast krowiego jogurtu do deserów?
Do przyrządzenia potraw nie wymagających podgrzewania a mających w składzie jogurt np. lodów truskawkowo-jogurtowych ja bym wybrała jogurt sojowy np. Alpro Nature lub Sojade Natural. Oprócz tego smaczne efekty efekty osiągniesz przy użyciu kokosowego Planton sour Creamo. Tylko mała uwaga – ten drugi to w zasadzie odpowiednik śmietany a nie jogurtu, co nie zmienia faktu, że również jest produktem ukwaszonym. W przeciwieństwie do niektórych jogurtów wegańskich nie jest półprzezroczysty. Niepełny kolor preparatów roślinnych traktuję jako wadę, ponieważ takie lekko przezroczystawe produkty dają niesatysfakcjonujący efekt wizualny potrawy. Jakkolwiek w budyniu czy jaglance to jeszcze przejdzie, to w serniku już niekoniecznie dobrze wygląda. A przypominam, że piszę ten tekst z naciskiem na uzyskiwanie dobrych efektów kulinarnych: smak, zapach, konsystencja i wygląd. Dlatego jeśli potrzebujesz zastąpić czymś krowi jogurt naturalny, żeby na przykład zrobić sernik lub deser jogurtowy, to polecam właśnie te produkty powyżej.
Co zamiast sera żółtego?
Co prawda przyjmuje się, że żółte sery są wolne od laktozy, ale jeśli masz alergię na kazeinę, to tak czy inaczej zapewne ich unikasz. Roślinne zamienniki tego przysmaku są jednak bardzo różne pod względem swoich właściwości.
Na kanapkach i w tostach dobrze się sprawdzą plastry Vegan Gouda marki Veganation. Nie topią się jak ser, ale miękną pod wpływem temperatury.
Na pizzy, grzankach, zapiekankach i wszędzie tam, gdzie pożądany jest stopiony ser żółty można śmiało użyć Violife Epic Mature Cheddar Flavour. Co prawda nijak ma się do cheddara, bo jest bardzo łagodny w smaku. Za to całkiem udatnie zastępuje łagodne żółte sery w gorących potrawach. Ten produkt dla odmiany topi się pod wpływem temperatury tak jak żółty ser.
Tylko do spożycia na zimno, np. na kanapkach lub w sałatkach polecam też bloki Violife a także mało znane, choć ciekawe w smaku i w składzie (są z łubinu!) wyroby marki SERio.
Co zamiast parmezanu?
Vermezan! Czyli połączenie ziarna słonecznika, płatków drożdżowych i soli lub nerkowców, płatków drożdżowych i soli, lub migdałów, płatków drożdżowych i soli.
Można kupić gotowy wegański parmezan od Vegesióstr – jest pyszny! I mówię to jako zadeklarowany serożerca. Ten produkt jest genialny w swej prostocie. Oczarował całą naszą rodzinę. A można też zrobić wegańską posypkę do potraw wytrawnych samodzielnie. Thermomix poradzi sobie z tym tematem w mig a jak widać jest to rzecz składająca się tylko z trzech składników. Przepis na wegański parmezan funkcjonuje w sieci od wielu, wielu lat (np. na stronie Jadłonomii). Dodatek ten nadaje się do posypania makaronu, zapiekanek, risotta, sałatek lub pizzy. Niestety nie topi się, ale nadrabia genialnym, intensywnym, umamicznym smakiem i podkręci każdą wytrawną potrawę. Z Thermomixem możesz też pokusić się o kolejne eksperymenty z wegańskim zastępnikiem Parmiggiano. Mnie na przykład kusi, by zrobić sobie taki specyfik z orzeszków piniowych (plus oczywiście obowiązkowe płatki drożdżowe i sól). Jak to wyjdzie – nie wiem, ale uwielbiam eksperymentować w kuchni i eksplorować nowe smaki, więc sprawdzę!
Co zamiast twarogu?
Jeśli w ogóle nie możesz sobie pozwolić na jedzenie twarogu, np. z uwagi na na uczulenie na kazeinę, to zamiast niego do sporządzenia past kanapkowych możesz użyć miąższu awokado lub tofu. Możesz też zrobić fajny twarożek z tofu z ogórkiem, rzodkiewkami i szczypiorkiem. A możesz go też doprawić po swojemu i użyć innych warzyw i ziół. Myślę, że wersja z rozdrobnionym ogórkiem kiszonym i koperkiem będzie świetna! Pamiętaj, by zastosować do tego przepisu neutralne w smaku mleko kokosowe (raczej treściwe, gęściejsze) lub zastąpić je Planton sour Creamo. Produkt ten przyzwoicie sprawdza się w wytrawnych daniach.
Jeżeli zaś marzysz o serniku, to zrób wegańską wersję, czyli tofurnik (z tofu) lub szarpaniec. Albo sernik jogurtowy na bazie sprawdzonego jogurtu roślinnego.
Pierogi ruskie bez twarogu? Wyobraź sobie, że też się da je przygotować bez krowiego nabiału. Farsz przygotujesz na bazie Tofu. Jak? Prosto: Rozdrobnij i podduś w Thermomixie cebulkę na oleju. Dodaj ugotowany ziemniak w kilku kawałkach i tofu naturalne (też w kawałkach). Dopraw sokiem z cytryny lub wodą z kiszonych ogórków i koniecznie solą i pieprzem. Rozdrobnij (na chwilę podkręć obroty nawet do siódemki, żeby farsz wyszedł gładszy). Voila! Można lepić.
A czym zastąpić serek waniliowy do naleśników? Moje dzieci ostatnio jadły tak:
Zamiast serka waniliowego dobrze smakowo sprawdził się Alpro Skyr Alternative Vanille. Również konsystencję ma dość przyjemną i nie rozjeżdża się za mocno na gorących naleśnikach. Z kolei same placki są zrobione z tego przepisu na zwykłe naleśniki. Mleko krowie zastąpiliśmy napojem roślinnym a masło masłem klarowanym, by sprawdzić na potrzeby tego wpisu, jakie rezultaty możemy osiągnąć. Zgodnie orzekliśmy, że smakowo i wizualnie nie ma się do czego przyczepić.
Co zamiast masła?
To pytanie ma kilka różnych odpowiedzi, w zależności od zastosowania. Czym innym zastąpimy masło w kanapkach a czym innym przy podsmażaniu cebulki.
- Jako zastępstwo dla masła do dań przygotowywanych na gorąco w pierwszej kolejności polecam masło klarowane. Jest ono oczyszczone z laktozy i kazeiny. Jeśli jednak promilowe ilości białka i cukru mlecznego są dla Ciebie zabronione, to możesz użyć smalcu lub oleju kokosowego rafinowanego (jest bez zapachu) do dań wytrawnych. Te rodzaje tłuszczu sprawdzą się do podsmażania, duszenia, gotowania i pieczenia. Możesz ich też użyć do kruchego ciasta (także tego na słono) oraz jako dodatku tłuszczowego do ciast. Oprócz tego do gotowania, duszenia, smażenia możesz używać olejów (rzepakowy, słonecznikowy są neutralne smakowo) lub oliwy z oliwek.
- Do słodkich wypieków zamiast masła można użyć oleju kokosowego nierafinowanego. On pachnie kokosem, dlatego wersja nierafinowana sprawdza się raczej w potrawach słodkich a w wytrawnych niezbyt. Oprócz tego dobre efekty smakowe osiągniesz zastępując surowe masło masłem klarowanym (o ile możesz je spożywać) lub olejem o neutralnym smaku.
- Co zamiast masła do posmarowania kanapek? Z tłuszczy: olej kokosowy lub majonez. To jest najszybsze, bo zazwyczaj pod ręką. Ale możesz też zrobić w TM „masło” z awokado, albo smalczyk (wegański lub tradycyjny). Polecam także bardzo prosty do zrobienia krem z nerkowców, który łatwo wzbogacić np. płatkami drożdżowym, czarnuszką, lub płatkami chilli. Oprócz tego – pamietaj, że masz Thermomix, więc możesz poszaleć i przygotować dowolne masło orzechowe. Nie tylko z fistaszków, ale i na przykład z pistacji lub z migdałów (również blanszowanych lub prażonych). A dla tych, którzy lubią na słodko, polecam krem orzechowo- czekoladowy bez laktozy (koniecznie użyj orzechów prażonych!). A na dokładkę – cóż jak szaleć, to szaleć – także domowej roboty daktyllę. Sprawdzi sie ona nie tylko na kanapkach, ale też np. jako dodatek do naleśników.
A teraz dietetyczne combo – co w przypadku osób będących jednocześnie na diecie bezglutenowej i bezlaktozowej?
Można w filtrach na cookidoo wybrać więcej niż jeden tag. Jeśli wpiszemy w fitrach jednocześnie „bez laktozy” i bez glutenu”, to pokaże się nam 1211 przepisów nie zawierających mąki pszennej ani produktów mlecznych. Myślę, że to na początek nieźle. Zwłaszcza, że tą ilość można sobie bardzo łatwo zwiększyć stosując zamienniki produktów mlecznych i glutenowych mąk. Dokładnie tak, jak opisałam powyżej. Dlatego osoby zmuszone zrezygnować zarówno z produktów zbożowych zawierających pszenicę, żyto, jęczmień, jak i z mleka i jego przetworów, nie muszą rezygnować z przepisów Cookidoo, które te składniki zawierają. To chyba dobra wiadomość.
Ja ze swojej strony dołożyłam wszelkich starań, by napisać pomocny tekst z rekomendacjami różnych wartościowych przepisów. A do tego chciałam przekazać zdobytą przeze mnie (i wciąż poszerzaną) wiedzę na temat tego, co czym w potrawach można zastąpić, aby danie się udało. Zależało mi na tym, by informacje były maksymalnie praktyczne i życiowe. Dlatego polecam konkretne produkty – po prostu te, które w mojej kuchni przeszły testy i dały dobre smakowo efekty. Mam wielką nadzieję, że wszystko to, o czym tak obszernie się rozpisałam, okaże się pomocne dla wielu osób będących na diecie bezglutenowej i bezmlecznej.
Coś jeszcze na koniec?
Dorzucę jeszcze dwie przydatne porady.
Po pierwsze warto zajrzeć do artykułów na Cookidoo, które podsuwają ciekawe przepisy odpowiednie dla diet eliminacyjnych. Na przykład tu znajdziesz krótki wpis o słodkich przekąskach i słodyczach bez nabiału wraz z rekomendacjami receptur z Cookidoo. Z kolei artykuł o kuchni bez glutenu możesz przeczytać tutaj.
Po drugie warto także dołączyć do różnych facebookowych grup. Na przykład do mojej ulubionej grupy o tematyce bezglutenowej. Znajdziesz tu mnóstwo wartościowych porad dotyczących tego, jakich bezglutenowych mąk i w jakiej ilości użyć do glutenowych przepisów. Pomoże Ci to w pełni korzystać z dobrodziejstw Cookidoo. Bo nie warto ograniczać się tylko do przepisów, które z założenia nie zawierają mąki pszennej ani innych zbóż z tym problematycznym białkiem.
Ania Chudzik
przedstawicielka Thermomix
PS. Jeśli chcesz przetestować Thermomix w kontekście swoich własnych potrzeb żywieniowych – zadzwoń i umów się ze mną na bezglutenową i/lub bezmleczną prezentację urządzenia. Dojeżdżam na warsztaty kulinarne i prezentacje Thermomix w promieniu mniej więcej 3 godzin jazdy samochodem od Poznania. Mój numer telefonu to 515 555 469.